صادرات مرغ ایران در حالی که قیمت این محصول در چند وقت اخیر نوسان زیادی را تجربه کرده است، آزاد شده است و بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند این تصمیم باعث اثرگذاری بر قیمت مرغ می شود و ممکن است در یک بازه ی زمانی شاهد افزایش قیمت مرغ نیز باشیم.
از سوی دیگر به دلیل افزایش قیمت مرغ، فروش این محصول به شدت در بازار کاهش پیدا کرده است و در این میان تولیدکنندگان بیشترین ضرر را متحمل شده اند و با آزاد شدن صادرات مرغ می توان جلوی برشکستگی و مهاجرت مرغداران به کشورهای همسایه را گرفت.
نوسان ارز و افزایش قیمت نهاده ها
پس از داستان نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت نهاده‌های دام و طیور و حذف ارز ترجیحی که قیمت مرغ را در بازار داخلی تحت تاثیر قرار داد حالا مرغداران با چالش جدیدی به نام مازاد تولید مواجه شدند؛ مازادی که یا باید مجددا ارز ترجیحی بگیرد تا قیمت‌ها را در داخل کاهش دهد یا باید راه صادرات را درپیش بگیرد.
این درحالی است که قبل از حذف ارز ترجیحی از هفت قلم کالای اساسی که با این ارز وارد کشور می‌شد بیش از ۵۰ درصد واردات مربوط به نهاده تولید دام و طیور شامل جو، ذرت و کنجاله سویا بوده که حالا بعد از حذف ارز ترجیحی و انتقال یارانه آن به مصرف‌کننده ، تورم خود را در ماه گذشته نشان داد و قیمت آن تا مرز 50 هزار تومان هم بالا رفت.
این مساله باعث شد تا برخی از خانواده‌ها این کالا را از سبد غذایی خود به طور موقت و تا آرام نشستن قیمت‌ها حذف کنند این درحالی است که هنوز از صعود سربالایی قیمت مرغ یک ماه نمی‌گذرد که روز گذشته رئیس سازمان دامپزشکی کشور از رفع ممنوعیت صادرات مرغ به عراق خبر داد.
این مسأله کارشناسان را با موضع دوگانه‌ای مواجه کرده، عده‌ای معتقدند که در شرایط فعلی نیازهای بازار داخلی به طور کامل رفع نشده و صادرات باعث کمبود عرضه در بازار داخلی می‌شود و مجددا به صعود قیمت می‌انجامد اما برخی دیگر براین باور هستند که ظرفیت تولید مرغ بیش از مصرف است و علت کاهش مصرف مردم در ماه‌های اخیر کاهش قدرت خرید بوده در نتیجه ظرفیت اضافی روی دست تولیدکننده باقی مانده که اگر صادر نشود زیان مالی زیادی گریبانگیر تولیدکننده خواهد شد. حال باید دید که مرغداران انگیزه بیشتری برای سود حاصل از صادرات دارند یا اینکه واقعا با مازاد تولید مواجه شده‌اند؟
گران شدن مرغ در چند ماه اخیر
گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت قیمت کالاهای خوراکی در خرداد امسال نشان می‌دهد قیمت مرغ رشد ۶۸.۴ درصدی در خرداد امسال داشته است و هر کیلومرغ در این ماه به طور متوسط ۴۵ هزار و ۶۰۰ تومان و حتی تا ۵۱ هزار و ۴۰۰ تومان فروش رفته است این کالا در خرداد پارسال حدود ۲۷ هزار تومان و در اردیبهشت امسال ۳۴ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت داشته که بیانگر رشد ۳۲.۵ درصدی در فاصله اردیبهشت تا خرداد است.
قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم میادین میوه و تره بار تهران نیز درمردادماه 47 هزار و 900 و قیمت هر شانه تخم مرغ 30 عددی نیز حدود 74 هزار تومان است که با توجه به وزن قیمت آن تفاوت جزئی دارد این درحالی است که بنابراین گزارش حداکثر قیمت مصوب هر کیلوگرم مرغ نیز 59 هزار و 800 تومان است که اکنون زیر قیمت مصوب خود به فروش می‌رسد.
صادرات مرغ ایران به عراق
ابوالفضل خاکی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی قم دراین خصوص گفت: طی بررسی‌های انجام شده درشرایط اخیر بخش تولید مرغ و جوجه‌های یک روزه دچار مشکل شده‌اند و باتوجه به وضعیت داخلی و قیمت‌ها برخی از مرغداران به ورشکستگی رسیده‌اند، چراکه قیمت جوجه‌های یک روزه که 12 هزارتمان بود طی سیکل تولید مرغ به نرخی بسیار پایین تر از نرخ بازار فروخته می‌شوند که این رقم بسیار پایین‌تر از حتی نرخ مصوب است لذا تولیدکنندگان دچار مشکلاتی شده‌اند که صادرات می‌تواند مشکلات آنها را تاحد زیادی کاهش دهد.
خاکی افزود: با راه افتادن مسیر صادرات به عراق قیمت‌ها 2 برابر نرخ داخلی فروخته می‌شوند و این امر جبران خسارات وارده به تولیدکنندگان را می‌کند بنابراین با اجرایی شدن این طرح تا 6 ماه دیگر هم مشکلات مرغداران حل می‌شود و هم عرصه ورود به بازارهای صادراتی تقویت می‌شود.
این عضو اتاق بازرگانی بیان کرد: صادرات مرغ باعث جبران ضرر فروش جوجه‌های یک روزه زیر قیمت مصوب می‌شود و قیمت آن را به قیمت واقعی خود نزدیک می‌کند . مسعود دانشمند، اقتصاددان دیگری که دراین خصوص گفت: صادرات مرغ به عراق درشرایط فعلی که امکان تولید بیش از مصرف است کار درستی است و علت آنکه مرغ در بازار داخل به فروش نمی‌رود این است که قدرت خرید مردم کاهش یافته و همین مسأله ظرفیت اضافی را تحمیل می‌کند که اگر برایش ظرفیت سازی صورت نگیرد صنعت مرغداری تبدیل به انبار می‌شود .
این اقتصاددان افزود: برخی‌ها فکر می‌کنند صادرات به معنای کمبود نیاز داخل است درحالیکه این چنین نیست و ظرفیت مرغداری آنقدر زیاد است که تمام مصرف داخل را به خوبی جواب می‌دهد و کمبودی درداخل وجود نخواهد داشت. امیدواریم این موضوع آزاد شدن صادرات مرغ تاثیری بر روی قیمت این محصول نداشته باشد زیرا هم اکنون این محصول از سبد غذایی بسیاری از مردم حذف شده است و این موضوع سلامتی طیف گسترده ای از مردم را با خطر مواجه می کند.